Publicatie ENSREG-rapport collegiale toetsing verouderingsbeheer
De European Nuclear Regulators Group (ENSREG) heeft op 29 oktober het samenvattende rapport van de Topical Peer Review over het thema verouderingsbeheer gepubliceerd. Op grond van de EU-richtlijn Nucleaire Veiligheid wordt elke zes jaar een onderwerp gekozen voor een zogenaamde Topical Peer Review (TPR), een proces van internationale collegiale toetsing. Bij deze eerste TPR is gekozen voor het thema verouderingsbeheer.
Topical Peer Review
De TPR als toetsing op Europees niveau is een concrete invulling van het principe van continue verbetering van de nucleaire veiligheid. In deze toetsing zijn zowel alle kerncentrales als alle onderzoeksreactoren met een vermogen boven 1 MW meegenomen.
In 2017 hebben alle deelnemende landen nationale rapporten over dit thema geschreven. De ANVS heeft het Nederlandse rapport opgesteld in afstemming met de vergunninghouders bij de kerncentrale Borssele, de Hoge Flux Reactor (Petten), en de Hoger Onderwijs Reactor (Delft). Alle rapporten zijn vervolgens getoetst door autoriteiten uit alle lidstaten, waarbij ook aan het publiek gelegenheid is gegeven om vragen te stellen. In het nu gepubliceerde rapport zijn de bevindingen van deze toetsing op Europees niveau in kaart gebracht.
Algemene conclusies
De belangrijkste conclusie van ENSREG is dat in alle Europese landen programma’s bestaan voor verouderingsbeheer in kerncentrales en dat er geen grote tekortkomingen zijn bij de implementatie ervan. Zulke programma’s voor onderzoeksreactoren zijn nog niet zo systematisch geïmplementeerd en gereguleerd, door de grote verscheidenheid in ontwerp en gebruik van onderzoeksreactoren. Dit is als uitdaging aangemerkt, die op Europees niveau extra aandacht vergt.
Uitkomst voor Nederland
Het programma voor verouderingsbeheer in de Nederlandse kerncentrale is volgens het rapport goed op orde. Met name als het gaat om het betrekken van andere externe Peer Review missies met specifieke aandacht voor dit thema, doet Nederland het goed.
Voor Nederland is een aantal aandachtspunten geformuleerd, die de ANVS onderschrijft. Bijvoorbeeld het vastleggen van zogenaamde ‘opportunistische inspecties’ (d.w.z. het door de vergunninghouder controleren op verouderingsbeheer tijdens activiteiten met een ander doel) bij de kerncentrale Borssele en het systematischer vastleggen van de programma’s voor verouderingsbeheer bij de onderzoeksreactoren. Dit zijn aandachtspunten in de verdere ontwikkeling van verouderingsbeheer, waarvoor al verbeteringen worden doorgevoerd door de vergunninghouders en waar de ANVS op toeziet.
Vervolg
Als laatste stap van het TPR-proces stellen de Europese landen een nationaal actieplan op. Dit is een plan van aanpak, waar aandacht wordt gegeven aan de bevindingen uit het samenvattend rapport en acties worden beschreven voor verdere verbeteringen in het verouderingsbeheer bij kernreactoren. ENSREG vraagt dit actieplan uiterlijk in september 2019 te publiceren. De ANVS zal dit actieplan voor Nederland opstellen.
De uitdagingen op Europees niveau worden geadresseerd door verdere Europese en internationale harmonisatie. Hierbij wordt ook het IAEA gevraagd de uitkomst van de TPR mee te nemen bij het opstellen van nieuwe richtlijnen en standaarden.
De Nederlandse inzet op internationaal niveau is gericht op actieve deelname aan initiatieven waarmee de stralingsbescherming en de nucleaire veiligheid verbetert. De TPR is een aanvullend Europees instrument gebleken in het internationale stelsel waarmee op Europees niveau specifieke aspecten van de veiligheid van kernreactoren worden getoetst, om deze voortdurend te verbeteren.
ENSREG is een onafhankelijk adviesorgaan van de Europese Commissie, bestaande uit de nationale nucleaire toezichthouders in Europa, waaronder de ANVS.