Veelgestelde vragen informatieavond PALLAS

Op 16 november 2022 was er een informatieavond over de bouw van de PALLAS-onderzoeksreactor. En over de vergunningen die nodig zijn om de reactor te bouwen en te gaan gebruiken. De vragen van het publiek hebben we hieronder op een rij gezet en beantwoord.

Wat is de rol van de ANVS bij de plannen voor PALLAS?

Wij beoordelen de vergunningaanvragen die Stichting Voorbereiding PALLAS-reactor nodig heeft om de onderzoeksreactor te bouwen en te gebruiken. Daarbij controleren wij de veiligheidseisen van de plannen en het reactorontwerp. Ons uitgangspunt is daarbij de Kernenergiewet (Kew): daarin staan de eisen waaraan nucleaire installaties moeten voldoen. Vanuit onze rol als toezichthouder blijven we ook tijdens de bouw controleren of de eisen worden nageleefd.

Waarom wil Stichting Voorbereiding PALLAS-reactor deze nieuwe onderzoeksreactor bouwen?

De stichting wil de PALLAS-onderzoeksreactor bouwen om de Hoge Flux Reactor (HFR) te vervangen. Net als de HFR is de PALLAS-reactor bedoeld voor medisch onderzoek en de productie van medische isotopen. De PALLAS-reactor is alleen moderner. PALLAS heeft een lager vermogen, waardoor de hoeveelheid radioactieve stoffen in de reactorkern kleiner is. Dit zorgt ook voor een kleinere stralingsdosis voor de omgeving als de reactor aanstaat. Dit is trouwens niet te merken: deze hoeveelheid radioactiviteit is meer dan 1.000 keer lager dan de straling die in de natuur voorkomt.

Waarom komt de PALLAS-reactor in een natuurgebied?

Stichting Voorbereiding PALLAS-reactor heeft ervoor gekozen om de PALLAS-reactor te bouwen op de Energy & Health Campus in Petten. Hier is namelijk al infrastructuur voor nucleaire installaties en de productie van medische isotopen. Gemeente Schagen heeft de keuze voor deze plek beoordeeld en ermee ingestemd. Er zouden geen negatieve effecten zijn op het Natura 2000-gebied waarin de campus ligt, volgens provincie Noord-Holland.

Als ANVS zijn wij niet betrokken bij de keuze voor deze plek. Wij beoordelen puur de veiligheidseisen van de nucleaire installatie.

Welke vergunningen heeft PALLAS nodig?

PALLAS heeft meerdere vergunningen en toestemmingen nodig. Bijvoorbeeld:

  1. Vergunningen vanuit de Kernenergiewet, die de ANVS kan verlenen.
  2. Vergunning vanuit de Waterwet, die Rijkswaterstaat (RWS) kan verlenen.
  3. Bestemmingsplannen, vastgesteld door gemeente Schagen op 2 april 2019 en 2 november 2021 (en deels opnieuw vastgesteld op 20 december 2022).
  4. Vergunning vanuit de Wet natuurbescherming, verleend door de provincie Noord-Holland op 5 januari 2022.
  5. Omgevingsvergunning bouwen, verleend door gemeente Schagen op 25 oktober 2022.

Voor de vergunningen 1 en 2 heeft Stichting Voorbereiding PALLAS-reactor in juni 2022 een aanvraag gedaan. RWS en wij hebben deze vergunningaanvragen beoordeeld.

Welke vergunningen kan de ANVS verlenen?

Als het gaat om PALLAS, kunnen wij 2 soorten vergunningen afgeven:

  1. Oprichtingsvergunning: hiermee kan de bouw van de nucleaire installatie beginnen.
  2. Vergunning voor ingebruikname: hiermee mag de nucleaire installatie de kernreactor laden met brandstof, de ingebruikname tests doen en – in dit geval – uiteindelijk medische isotopen maken en onderzoek doen.

Hoelang duurt het vergunningproces voor PALLAS?

We hebben de definitieve oprichtingsvergunning voor PALLAS in februari 2023 verleend. De bouw en het installeren van alle systemen duurt daarna nog meerdere jaren. De vergunning voor ingebruikname zullen we waarschijnlijk pas rond 2028 verlenen. De PALLAS-reactor zal daarom waarschijnlijk pas in 2029 gebruikt kunnen worden.

Kan ik reageren op de vergunningen voor PALLAS?

Ja, bij de oprichtingsvergunning en vergunning voor ingebruikname hoort een inspraakperiode van 6 weken. Dan kan iedereen die vragen, zorgen of aanvullingen heeft reageren met een zogenoemde zienswijze. De periode voor de definitieve oprichtingsvergunning is van 16 februari tot en met 30 maart 2023. De inspraakperiode voor de vergunning van ingebruikname is waarschijnlijk in 2028.

Is de financiering van PALLAS al rond?

Nog niet. Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) heeft voor de komende jaren wel geld beschikbaar gesteld voor de financiering van PALLAS. Maar dat is nog niet genoeg voor de hele bouw. Begin 2023 neemt het kabinet een besluit over verdere financiering.

Kan de ANVS een vergunning verlenen als de financiering nog niet rond is?

De ANVS is verantwoordelijk voor de veiligheid. Wij kijken dus steeds of er genoeg geld is om voor een veilige situatie te zorgen. Op dit moment is dit bij PALLAS het geval, maar daarop houden we steeds toezicht. Als de situatie verandert, kan ons oordeel dus ook veranderen.

Heeft de ANVS invloed op de kosten van de PALLAS-reactor?

Wij hebben de taak om de nucleaire veiligheid te bewaken en om eventuele gevolgen voor mens en milieu te beoordelen. PALLAS moet zich dus aan bepaalde veiligheidseisen houden. Deze veiligheidseisen kunnen invloed hebben op het ontwerp van de reactor en daarmee op de kosten.

Worden er al radioactieve stoffen van en naar PALLAS vervoerd?

Nee, dat gebeurt nog niet. Dit gaat pas spelen als de PALLAS-reactor actief wordt. PALLAS heeft dan een vergunning van ons nodig om de medische isotopen te vervoeren die met de reactor worden gemaakt. Deze transporten moeten aan strenge veiligheidseisen voldoen.

Als PALLAS er uiteindelijk is, wat gebeurt er dan met het kernafval?

In Nederland gaat al het kernafval naar COVRA. Dit is het enige bedrijf in Nederland dat verantwoordelijk is voor de veilige verzameling, verwerking en opslag van radioactief afval.