Verbetering nodig bij gebruik bagagescanners door overheidsdiensten

Overheidsdiensten zoals rechtbanken en gemeentes gebruiken bagagescanners niet helemaal volgens de regels. Dat blijkt uit een steekproef die we deden. In 2024 hebben we 26 overheidsdiensten met een bagagescanner geïnspecteerd. Inmiddels voldoen vrijwel alle bezochte overheidsdiensten wel aan de regels.

bagagescanner vliegveld
Beeld: ©ANVS

Inhoud koffer bekijken zonder openen

Bagagescanners gebruiken röntgenstraling om in bagage kijken zonder deze open te maken. Dit is een vorm van ioniserende straling, die ook gezondheidsrisico’s met zich meebrengt. Dat geldt voor mensen die ermee werken, maar ook voor bezoekers.

Uitkomsten van de inspecties

Tijdens de inspecties bleek dat niet alle bagagescanners bij ons bekend waren. Dat moet, omdat wij toestemming moeten verlenen voordat apparaten met ioniserende straling gebruikt mogen worden. Die toestemming noemen we een autorisatie.

Verder bleek tijdens de inspecties dat niet alle overheidsdiensten een stralingsbeschermingsdeskundige betrekken bij het gebruik van de scanners. Ook dit is wel vereist. Daarnaast hebben we gekeken of een toestel bijvoorbeeld niet door onbevoegden te gebruiken is. Ook hebben we de administratie gecontroleerd. Beide bleken niet in alle gevallen op orde.

Zo veilig mogelijk en volgens de regels

Het is belangrijk dat overheidsdiensten wel aan deze regels voldoen. De regels zijn er om het werken met bagagescanners zo veilig mogelijk te houden. De hoeveelheid straling is weliswaar heel laag, maar ze worden gebruikt in publieke ruimtes. Je mag als bezoeker van een overheidsdienst verwachten dat ze een bagagescanner zo veilig mogelijk en volgens de regels gebruiken.

Regels gelden voor alle overheidsdiensten

Vrijwel alle bezochte overheidsdiensten hebben er inmiddels voor gezorgd dat ze aan de regels voldoen. Eén overheidsdienst is er nog mee bezig en zal naar verwachting binnenkort voldoen. We vertrouwen erop dat de uitkomsten van deze inspecties voor andere overheidsdiensten aanleiding zijn om goed na te gaan of zij voldoen aan de geldende regelgeving op het gebied van het gebruik van ioniserende straling. We delen deze inspectieresultaten ook met de Raad voor de rechtspraak en de Vereniging Nederlandse Gemeenten.