Inspectiebezoeken bij overheidsdiensten met bagagescanners in 1e helft 2024

In de eerste helft van 2024 gaan onze inspecteurs op bezoek bij overheidsdiensten die bagagescanners gebruiken. Het gaat dan om diensten zoals rechtbanken of de Douane, die röntgentoestellen gebruiken voor het controleren van bagage en vrachten. We controleren of ze veilig gebruik maken van deze toestellen.

Bagagescan op vliegveld met röntgenapparatuur
Beeld: ©ANP

Controle op deskundigheid, kennis, werkinstructies en onderhoud

Tijdens de inspecties controleren we of overheidsdiensten de bagagescanners veilig gebruiken. We kijken of ze zich houden aan de regelgeving. Het gaat bijvoorbeeld om de volgende punten.

Deskundigheid

Is er een stralingsbeschermingsdeskundige betrokken? Dat moet altijd het geval zijn. De overheidsdiensten moeten duidelijk maken welke taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden deze deskundige heeft.

Opleiding

In het dagelijks werk zijn het de toezichthoudend medewerkers stralingsbescherming die de veiligheid in de gaten houden. Tijdens de inspectie controleren we of deze medewerkers bijvoorbeeld de juiste opleiding hebben gevolgd.

Procedures en werkinstructies

Verder kijken we welke procedures en werkinstructies er zijn voor het werken met de röntgentoestellen. We controleren ook of het personeel dat er dagelijks mee werkt ook deze instructies kent.

Onderhoud en afscherming van straling

Ook controleren we of de toestellen goed onderhouden zijn en gecontroleerd zijn op juiste werking, beveiliging en afscherming van straling.

Bezoeken bij diverse overheidsorganisaties

We hebben organisaties uitgekozen, verspreid over het land. Het gaat om diverse overheidsorganisaties, zoals rechtbanken, gerechtshoven en gemeenten. Deze organisaties hebben bij ons een registratie of vergunning voor gebruik van röntgentoestellen.

We gaan op bezoek in maart, april en mei 2024. Als bij een eerste inspectie niet alles op orde blijkt, kunnen we een vervolgbezoek brengen om te controleren of verbeterpunten zijn opgepakt. In de tweede helft van 2024 delen we de inspectieresultaten op onze website.

Gebruik röntgentoestellen mag alleen met autorisatie van ANVS

Een overheidsdienst mag een röntgentoestel alleen gebruiken met toestemming van de ANVS. Die toestemming noemen we een registratie of een vergunning. Een registratie is een lichtere vorm van toestemming. Dat is voldoende bij bijvoorbeeld een enkele bagagescanner bij de ingang van een gebouw. Een vergunning is uitgebreider en is bedoeld voor organisaties die meerdere röntgentoestellen gebruiken, of ook andere stralingstoepassingen gebruiken.

Veiligheid van bagagescanners

Het voordeel van röntgenstraling is dat het ermee mogelijk is om ergens in te kijken zonder het open te maken. Zo is het een hulpmiddel bij toegangscontrole van rechtbanken en vliegvelden op wapens en andere voorwerpen die niet mee naar binnen mogen.

Deze röntgenapparaten zijn doorgaans veilig. Ze staan op een vaste plek met een afscherming, die voorkomt dat bijvoorbeeld medewerkers onnodig worden blootgesteld aan de röntgenstraling. Toch controleren we de veiligheid. Deze toestellen worden vaak dagelijks continu gebruikt. Het is daarom belangrijk dat er veilig mee omgegaan wordt en dat er goed onderhoud plaatsvindt.