Instellingen die radioactieve geneesmiddelen maken en academische ziekenhuizen met een afdeling nucleaire geneeskunde, werken op een veilige manier voor mens en milieu. Wel kan de opslag van radioactieve stoffen en bronnen beter. Dat blijkt uit inspecties die de ANVS in 2024 en 2025 heeft uitgevoerd bij 12 instellingen in Nederland die hiervoor een complexvergunning hebben. Dit is bijna de helft van alle complexvergunninghouders in ons land.
Beeld: © ANVS
Aanleiding voor toezicht
De ontwikkelingen in de nucleaire geneeskunde gaan snel. Zo stijgt het aantal behandelingen. Ook worden nieuwe soorten radioactieve geneesmiddelen gemaakt en gebruikt. Hierbij kunnen risico’s ontstaan voor mens en omgeving, bijvoorbeeld door lozing van radioactieve stoffen in de lucht. Met ons toezicht controleren we of dit veilig en volgens de daarvoor geldende regels gebeurt.
Controle op regels en praktijk
We hebben bij de complexvergunninghouders gecontroleerd of hun interne systeem van stralingsbescherming op orde is, zoals het uitvoeren van intern toezicht. En daarnaast ook of ze bijvoorbeeld een stralingsbeschermingseenheid hebben, een groep van onafhankelijke deskundigen, en hoe deze functioneert. We hebben ook gekeken naar veilige omgang met het radioactieve afval dat ontstaat bij handelingen met radioactieve geneesmiddelen, zoals gebruikte handschoenen, tissues en restanten van de gebruikte radioactieve stoffen.
Zorgvuldig omgaan met radioactief afval
De 12 onderzochte instellingen gaan zorgvuldig om met radioactieve afvalstoffen. Bovendien nemen ze voldoende maatregelen die ervoor zorgen dat radioactieve stoffen in het radioactieve afval terecht komen en niet bij het gewone afval. Ook blijven lozingen naar de lucht of het riool onder de grenswaarden uit de regelgeving.
Verder is de blootstelling aan straling bij de vele toepassingen veilig voor mensen en omgeving. Omwonenden worden beschermd tegen blootstelling aan een te hoge dosis ioniserende (radioactieve) straling. De instellingen hebben ook allemaal een goed functionerende stralingsbeschermingseenheid. Dit is een vereiste voor complexvergunninghouders.
Opslag radioactieve stoffen in bergplaatsen kan beter
De instellingen scoren minder goed bij de opslag van radioactieve stoffen. Ze slaan deze stoffen niet altijd in speciaal daarvoor bestemde bergplaatsen op. De brandwerendheid van deze bergplaatsen is ook niet overal de vereiste 60 minuten. Ook is de registratie van de radioactieve stoffen die in de bergplaats zijn opgeslagen niet altijd op orde. Hierdoor is soms niet duidelijk wat voor type bron of radioactieve stof zich in een bergplaats bevindt. De opgevallen tekortkomingen leveren geen acuut gevaar op voor mensen of omgeving, maar moeten wel opgelost worden.
Compliment voor professionaliteit organisaties
Bestuursvoorzitter Annemiek van Bolhuis van de ANVS, ook aanwezig bij 1 van de inspectiebezoeken, is tevreden over de inspectieresultaten: “De geïnspecteerde organisaties werken op de belangrijkste punten veilig met straling. Er zijn echter ook aandachtspunten. We zien dat deze aandachtspunten voortvarend opgepakt worden. Dit is de juiste houding die we ook verwachten, zeker van instellingen met een complexvergunning en stralingsbeschermingseenheid. We hebben een aantal organisaties een compliment gegeven, omdat ze verder kijken dan wat zuiver voorgeschreven is. Ze zijn daarmee een positief voorbeeld voor andere bedrijven en instellingen voor stralingsbescherming binnen hun vakgebied.”
In 2026 inspecties bij industrie en wetenschappelijk onderwijs
We zijn van plan om in 2026 de resterende bedrijven en instellingen met een zogeheten complexvergunning te inspecteren in onder andere de industrie en het wetenschappelijk onderwijs.
Meer weten?
Op onze website vindt u meer informatie over de inspectieresultaten onder complexvergunninghouders 2024 - 2025.